“Vele duizenden Eindhovenaren zijn te gast geweest bij de Augustijnen.”

Veel mensen weten het anno 2019 misschien niet meer, maar de Augustijnen hebben veel voor Eindhoven betekend. Zij zetten zich in voor de zwakkere groepen in de samenleving. “Zonder zich erop te laten voorstaan. Ze zijn gewoon blij dat ze dat samen met anderen konden doen,” aldus Ingrid van Neer-Bruggink. Zij is al bijna 25 jaar bibliothecaris van het Augustijns Instituut, dat tot voorkort gehuisvest was één van de bijgebouwen van het voormalige klooster Mariënhage.

Gemeenschapszin

Ze kwam de paters iedere ochtend tegen in de kloostergang, als ze om kwart over acht tegen naar haar werk in de bibliotheek liep. Ze waren dan allemaal gekleed in habijt. Toen ze er in 1995 begon, vroeg Ingrid van Neer-Bruggink zich af hoe de Augustijnen buiten de muren van het klooster herkenbaar zouden zijn. Ze liepen daar immers niet in habijt. En het traditionele kruisje op hun revers valt niet zo snel op. Naarmate ze hen beter leerde kennen, ontdekte ze hun eenvoud en bescheidenheid. "En ze kunnen heel goed luisteren, terwijl ze stevig in hun schoenen blijven staan. Karakteristiek is hun zeer grote gemeenschapszin. Dit zorgde ervoor dat ze een belangrijke rol speelden in het opbouwen van sociale cohesie in de stad en het creëren van draagvlak voor grote projecten voor kwetsbare groepen", aldus de bibliothecaris.

Voorbeelden hiervan zijn de bouw van de Rita- en Labrehuizen voor de opvang van daklozen of het oprichten van de Thomas van Villanovastichting, die hulp biedt aan kansarmen in de stad. Ook waren ze betrokken bij de zorg voor ouderen, door al in 1975 het initiatief te nemen voor de bouw van bejaardenwoningen op het Gagelboschterrein in Eindhoven. In 2001 richtten ze Augustinianum Sorong op, een stichting die scholen op West-Papoea ondersteunt. Allemaal organisaties die - soms onder een andere naam – tot op de dag van vandaag actief zijn.

Midden in de samenleving

Maar ook op andere wijze tonen de paters hun verbondenheid met de gemeenschap: ze waren de eersten die hun theologische opleiding openstelden voor leken. En ze deelden regelmatig hun kennis in de vermaarde Wijsgerige King Eindhoven. Daarnaast ontvingen ze sinds eind jaren negentig in de zuidvleugel van Mariënhage duizenden Eindhovenaren, die er een kopje koffie kwamen drinken, een lezing of cursussen bijwoonden, kwamen bridgen of meditatief tekenen. “Ze zijn heel gastvrij. Iedereen is welkom.”

Prettige biechtvaders

Los daarvan kennen de katholieke Eindhovenaren de Augustijnen natuurlijk ook van de kleurrijke kerkdiensten in de Paterskerk. Die trokken veel publiek, omdat de paters een heel goed verzorgde liturgie hadden met een sterke muzikale bezetting. Bovendien stonden ze erom bekend, dat ze prettige biechtvaders waren, met veel ruimte voor vergeving. Daardoor ontwikkelde de kerk zich tot een echte biechtkerk.

Een hart voor elkaar

Volgens Ingrid van Neer-Bruggink, is met vertrek van de Augustijnen uit het voormalige klooster Mariënhage zeker een stukje katholiek-sociale kleur verdwenen – al waren ze de laatste jaren minder zichtbaar aanwezig vanwege hun hoge leeftijd en hun kleiner wordende aantal. “Ze zijn echter realistisch en beseffen dat ze hun klooster in het centrum eens zouden moeten verlaten. Ze hoopten dat de nieuwe eigenaar van het gebied gevoelig zou zijn voor hun spiritualiteit, zodat op een of andere manier zichtbaar zou blijven waar zij voor staan. Wat dat betreft hebben ze in de DELA een goede verstaander gevonden. Augustijnse waarden zoals elkaar ontmoeten, ruimte bieden en gastvrijheid verlenen, zien ze ook terug bij de DELA. Dat waarderen de paters. Op een respectvolle manier wordt een oud gebouw een nieuw centrum van ontmoeting en bezieling, met een hart voor elkaar."